Nòng cốt huy hiệu này giống huy hiệu Tổng Giám Mục của ngài.
Huy hiệu gồm có mũ Giám Mục có 3 nấc, với hai giải mầu đỏ,
cùng với hai chìa khóa: một vàng một trắng được nối với nhau bằng một giây màu
đó. Ở giữa là phần huy hiệu GM cũ của ĐTC gồm một thuẫn nền xanh da trời, ở
giữa là hình mặt trời chiếu sáng ở trung tâm có hình thánh giá với 3 chữ viết
tắt IHS, nghĩa là Chúa Giêsu Đấng Cứu Nhân. Đây cũng là biểu hiệu dòng Tên,
xuất xứ của ĐTC. Dưới 3 chữ đó là 3 cái đinh màu đen. Bên dưới có hình ngôi sao
và một bông hoa hương cam tùng (nardo). Ngôi sao tượng trưng Đức Mẹ Maria Mẹ
Chúa Kitô và Giáo Hội; bông hoa hương cam tùng chỉ thánh Giuse bổn mạng Giáo
Hội hoàn vũ, vì theo truyền thống hình ảnh Tây Ban Nha, thánh Giuse được tượng
trưng bằng một nhành cây hoa hương cam tùng. Qua các biểu hiệu này, ĐTC muốn
biểu lộ lòng sùng mộ đặc biệt đối với Mẹ Maria và Thánh Giuse.
Khẩu hiệu
Dưới các biểu hiệu đó là khẩu hiệu của ĐTC cũng là khẩu hiệu
GM của ngài: Miserando atque Eligendo (Cảm thương và chọn), rút từ bài giảng
của thánh Bêđa, chú giải sự tích Phúc Âm Chúa nhìn thấy Mathêu người biệt phái,
ngài cảm thương và gọi ông theo Ngài. Thánh nhân viên. Câu đó là: ”Vidit ergo
Jesus publicanum et quia miserando atque eligendo vidit, ait illi Sequere me”
(Chúa Giêsu thấy một người thu thuế và ngài nhìn ông với tâm tình yêu thương và
chọn ông, Ngài nói: Hãy theo Ta”.
Bài giảng này là một lời ca ngợi lòng từ bi Chúa và được
diễn lại trong Phụng vụ các giờ kinh lễ thánh Mathêu. Bài giảng ấy có một ý
nghĩa đặc biệt trong cuộc đời và hành trình thiêng liêng của ĐGH. Thực vậy vào
lễ thánh Mathêu năm 1953, thanh niên Jorge Bergoglio, 17 tuổi, đặc biệt cảm
thấy sự hiện diện của Chúa trong đời mình. Sau khi xưng tội, anh cảm thấy con
tim được đánh động và cảm thấy lòng từ bi Chúa xuống trên anh, với cái nhìn yêu
thương dịu hiền, Ngài gọi anh đi vào đời sống tu trì, theo gương thánh Ignatio
Loyola.
Sau khi được chọn làm Giám Mục, Đức Cha Bergoglio nhớ lại
biến cố ấy đã đánh dấu khởi sự cuộc tận hiến cho Chúa trong Giáo Hội, nên đã
quyết định chọn câu nói của thánh Bêđa ”miserando atque eligendo”, như khẩu
hiệu và chương trình sống của mình, và ĐTC muốn diễn tả lại cả trong huy hiệu
Giáo Hoàng của Người. (SD 18-3-2013)
G. Trần Đức Anh OP
Theo R. Vatican