Thánh Truyền Là Gì?
Hỏi : xin cha giải thích điều gọi là Thánh Truyền
trong niềm tin của Giáo Hội.
Trả Lời: Theo giáo huấn của Giáo Hội thì
Kinh Thánh ( Sacred Scripture) Thánh Truyền ( Sacred Tradition) hay còn gọi là
Truyền Thống Tông Đồ ( Apostolic Tradition) và Mặc Khải ( Divine Revelation) là
những nguồn suối đức tin cho ta biết có Thiên Chúa là Cha, Đấng tạo dựng
muôn loài muôn vật, có Chúa Con là Đấng Cứu Chuộc nhân loại đã đến trần gian
rao giảng Tin Mừng Cứu Độ và Chúa Thánh Thần là Thần Chân lý và là Đấng
ban sự sống.
Đây là Mầu Nhiệm Chúa Ba Ngôi mà chỉ những ai có niềm
tin Thiên Chúa và vâng phục giáo lý của Giáo Hội mới có thể tin và chấp
nhận được.
Theo Giáo Hội dạy thì Thánh Truyền là " mang lời
của Thiên Chúa đã được Chúa Kitô và Chúa Thánh Thần ủy thác cho các Tông Đồ và
truyền đạt lời Chúa cách nguyên vẹn cho những người kế vị các Tông Đồ để các vị
này gìn giữ, trình bày và truyền bá lời đó cách trung thành khi giảng dạy."
( x. SGLGHCG số 81)
Từ định nghĩa trên, chúng ta hiểu rằng lời Chúa
là chính Chúa Giêsu, Ngôi Lời nhập thể, mà các Tông Đồ đã được nghe trong suốt
3 năm theo Chúa đi rao giảng, dạy dỗ và chứng kiến Người làm nhiều phép lạ.Tuy
nhiên, trong những năm cuối của thể kỷ thứ nhất, sau khi Chúa Kitô đã hoàn tất công
trình Cứu Chuộc nhân loại qua khổ hình thập giá, chết, sống lại và lên Trời,
Kinh Thánh Tân Ước chưa có, nên các Tông Đồ chỉ dạy truyền khẩu cho các tín hữu
thời sơ khai đó những gì các ngài đã nghe được từ chính Chúa Giêsu là
Nguồn Chân Lý đức tin và giáo lý tinh tuyền. Các ngài đã giảng dạy, gìn
giữ kho tàng thiêng liêng đó nguyên vẹn để trao lại cho các vị kế tục sứ
mạng Tông Đồ trong Giáo Hội như Thánh Phaolô đã nói với môn đệ ngài
là Ti-mô-thê như sau về di sản thiêng liêng này :
" Anh
Ti-mô-thê, hãy bảo toàn giáo lý đã được giao phó cho anh, tránh những chuyện
nhảm nhí, trống rỗng, và những vấn đề trí thức giả hiệu. Có những kẻ , vì chủ
trương cái trí thức đó, nên đã lạc mất đức tin. Chúc anh em được ân
sủng." ( 1 Tm 6 : 20-21)
Ngoài ra, trong thứ thứ hai gửi cho Ti-mô-thê, Thánh
Phaolô cũng nói thêm với môn đệ này như sau :
"
Với đức tin và đức mến của một người được kết hợp với Đức Kitô Giêsu, anh hãy
lấy làm mẫu mực những lời lành mạnh anh đã nghe tôi dạy. Giáo Lý tốt đẹp đã
giao phó cho anh, anh hãy bảo toàn, nhờ có Thánh Thần ngự trong chúng ta.
( 2 Tm 1 : 12-14)
Như thế có nghĩa là- trước khi có Kinh Thánh Tân Ước
làm tài liệu học hỏi và giảng dạy, các Thánh Tông Đồ chỉ dạy
truyền khẩu những gì các ngài đã nghe từ chính Chúa Giêsu và truyền
lại cho các vị kế nghiệp các ngài trong Giáo Hội để tiếp tục dạy dỗ
không sai lầm những giáo thuyết mà Chúa Kitô đã giảng dạy cùng
những việc Chúa đã làm như chữa lành cho biết bao bệnh nhân, trừ quỉ , làm phép
lạ hóa bánh và cá ra nhiều cho hàng ngàn người ăn no đủ, cũng như cho
người chết sống lại. Các Tông Đồ đã ghi nhớ những việc Chúa làm và lời Người
giảng dạy, nên sau này hai Tông Đồ Matthêu và Gioan đã cùng
với Maccô và Luca ( môn đệ của Phaolô) đã viết thành 4 Phúc Âm cộng
thêm những Thư mục vụ quan trọng ( Epistles) của các Thánh Phaolô, Phê
rô, Gioan, Gia-cô-bê, Giuđa ghi lại những lời giảng dạy và những việc Chúa
Giêsu đã làm để Giáo hội có thêm nguồn chân lý đức tin là Kinh
Thánh Tân Ước để dạy cho dân Chúa, như chúng ta thấy ngày nay.
Nhưng như đã nói ở trên, trước khi có Kinh Thánh Tân
Ứớc được viết ra với ơn linh ứng ( inspired) của Chúa Thánh
Thần, các Tông Đồ chỉ rao giảng và dạy truyền khẩu, nhưng chính xác các giáo lý
mà Chúa Giêsu đã giảng dạy và truyền lại cho những
người kế vị để dạy cho Giáo Hội trong buổi ban đầu đó. Những di sản
thiêng liêng này được bảo tồn nguyên vẹn để truyền lại cho
các thế hệ sau trong Giáo Hội tiếp tục sứ mạng Tông Đồ mà Chúa Kitô đã trao phó
trước khi Chúa về trời ,là " anh em hãy đi khắp nơi , loan báo Tin
Mừng cho mọi loài thụ tạo.." ( Mk 16: 15)
Thánh Tông Đồ Giuđa cũng nói thêm về Truyền Thống Tông Đồ như sau :
" anh em thân mến
, tôi vẫn ước mong viết thư cho anh em về ơn cứu độ chung của chúng ta ,
thì nay lại bó buộc phải viết cho anh em, để khuyên nhủ anh em
chiến đấu cho đức tin đã được truyền lại cho các thánh chỉ một lần là
đủ. ( Gđa 3)
Nghĩa là chính các Thánh Tông Đồ đã một
lần truyền lại giáo lý tinh tuyền, lành mạnh, đức tin vững chắc mà các ngài đã
lãnh nhận từ Chúa Giêsu cho các vị kế nghiệp các ngài là các Giám mục trong
Giáo Hội từ đầu cho đến ngày nay.Qua các Thư mục vụ có ơn linh ứng, chúng ta
đọc được những lời các Thánh Tông Đồ khuyên nhủ các tín hữu ban đầu phải
giữ gìn các truyền thống và giáo lý đã được các ngài dạy dỗ và
truyền lại cách chính xác như Thánh Phaolô đã nói với các tín hữu
Thê-xa-lô-ni-ca như sau :
" Vậy thưa anh em, anh em hãy đứng vững và nắm giữ các
truyền thống chúng tôi đã dạy cho anh em bằng lời nói hay bằng thư
từ." (2 Th 2: 15)
Không những các Tông Đồ truyền lai những giáo huấn
của Chúa Kitô mà còn truyền lại cả những chỉ thị hay tiêu chuẩn để
chọn người thay thế các ngài như Thánh Phaolô đã căn dặn môn đệ ngài là
Titô như sau :
" Tôi đã để anh ở
lại đảo Kêta chính là để anh hoàn thành công việc tổ chức và đặt
những kỳ mục ( Giám mục) trong mỗi thành như tôi đã truyền cho anh....Thật vậy
, Giám quản , với tư cách là quản lý của Thiên Chúa, phải là người
không chê trách được, không ngạo mạn, không nóng tính, không nghiện rượu, không
hiếu chiến và không tìm lợi lộc thấp hèn...." ( Tt 1: 2-7)
Những lời căn dặn trên đây của Thánh Phaolô cho thấy
các Tông Đồ của Chúa Kitô đã rất thận trọng trong việc chọn người kế vị
các ngài để cai trị, dạy dỗ và thánh hóa dân Chúa trong Giáo Hội.
Ước mong sao các vị kế nghiệp các Thánh Tông Đồ ngày
nay tuân giữ những chỉ thị trên khi chọn người thay thế mình trong sứ
mạng Tông Đồ để không chọn lầm những người không xứng đáng vào vai trò lãnh đạo
trong các Giáo Hội địa phương.( Giáo phận).
Qua dòng thời gian Thánh Truyền vẫn sống động và tiến
triển nhờ Chúa Thánh Thần hỗ trợ và gìn giữ để kho tàng linh thánh tiếp tục
hướng dẫn Giáo Hội trong sứ mạng dạy dỗ, thánh hóa và cai trị dân Chúa thay mặt
Chúa Kitô trên trần gian này.
Như thế, Thánh Truyền cũng là những lời giảng dạy đức
tin vững chắc , giáo lý tinh tuyền cũng như chỉ thị về việc cắt đặt người cai
quản, lên thay thế các ngài trong Giáo Hội từ khởi thủy cho
đến ngày nay. Dựa vào Truyền Thống này ,Giáo Hội tiếp tục học hỏi cắt
nghĩa và giảng dạy Lời Chúa được mặc khải qua Kinh Thánh và Thánh
truyền để dạy đỗ không sai lầm những chân lý đức tin và nền tảng luân lý
cho mọi tín hữu trong Giáo Hội Công Giáo, được Chúa Kitô thiết lập trên
nền tảng các Tông Đồ để chuyên chở ơn cứu Độ của Chúa đến hết mọi
dân , mọi nước cho đến ngày mãn thời gian.
Sau hết, các Tông Đồ không những chỉ dạy dỗ các
tín hữu thời sơ khai với giáo lý vững chắc và lành mạnh mà còn khuyên nhủ
tín hứu phải chiến đấu để bảo vệ giáo lý đức tin đó, vì ngay trong buổi ban đầu
đã có " những người đã len lỏi vào, những người từ lâu đã bị
ghi trước vào danh sách những kẻ bị lên án. Những kẻ vô luân này đã biến ân
sủng của Thiên Chúa chúng ta thành lý do biện minh cho lối sống dâm ô, họ chối
bỏ Chúa chúng ta là Đức Giêsu-Kitô, vị Chúa Tể duy nhất." ( Gđa 4).
Giáo Hội dạy những giáo lý, tín lý , luân lý và
lời Chúa với quyền Giáo Huấn ( Magisterium), một công cụ Chúa Thánh
Thần dùng để giúp Giáo Hội dạy dỗ không sai lầm những chân lý đức tin và nền
tảng luân lý được các Thánh Tông Đồ truyền lại cho các vị kế tục là các
Giám mục trong Giáo Hội. Do đó ai nghe Giáo Hội là nghe các Thánh Tông Đồ và
nghe các ngài là nghe chính Chúa Kitô đã gọi và sai họ đi rao giảng
như Chúa đã nói rõ trong Tin Mừng Thánh Luca sau đây:
" Ai nghe anh em là nghe Thầy, và ai khước từ anh em là khước
từ Thầy;
Mà khước từ Thầy là khước từ Đấng đã sai Thầy." ( Lc 10: 16)
Thánh Truyền có liên hệ mật thiết với Thánh
Kinh vì cả hai đều xuất phát từ một Nguồn mạch là Thiên Chúa.Thánh Kinh là Lời
Chúa đã được ghi chép lại bằng ngôn ngữ loài người dưới sự linh ứng
của Chúa Thánh Thần. Do đó, sách nào không được coi là có ơn linh
ứng thì không được công nhận là Sách thánh. Như vậy chỉ có 45 Sách Cựu Ước và
27 Sách Tân Ước ( 4 Phúc Âm, Sách Tông Đồ công vụ và các thư Mục Vụ) được
công nhân là có ơn Linh ứng mà thôi.Và đây là toàn bộ Kinh Thánh mà Giáo
Hội Công Giáo đọc và giải thích Lời Chúa.
Thánh Kinh và Thánh truyền đều có chung một mục đích
là loan truyền lời Chúa bằng văn tự hay truyền lại bằng lời nói những gì các
Tông Đồ đã nghe từ Chúa Kitô trong suốt ba năm Người dạy dỗ họ và
dân chúng, cũng như chứng kiến những việc Chúa làm để lưu truyền cho hậu thế.
Thánh Truyền, tức Truyền Thống Tông Đồ, khác
với các truyền thống trong Giáo Hội như : truyền thống " thần học , kỷ
luật, phụng vụ hoặc sùng đạo đã nảy sinh nơi các giáo hội địa phương qua dòng
thời gian.Nhứng truyền thống này là những hình thức riêng biệt để đón nhận
Truyền Thống ( Thánh Truyền) của Giáo Hội tại những địa phương khác nhau
và ở những thời đại khác nhau.Dưới ánh sáng của Truyền Thống chung này, các
truyền thống riêng biệt đã được duy trì , sửa đổi hoặc bị bãi bỏ dưới sự dẫn dắt
của Huấn Quyền Giáo Hội." ( x SGLGHCG số 83)
Thí dụ cụ thể : trong nhiều giáo hội địa phương ở
Viêt Nam và Phi luật Tân ( các giáo phận) có truyền thống tưởng niệm Tuần Thánh
với những nghi thức đóng đanh Chúa,( ở Phi luật Tân và Mễ Tây Cơ, có nơi đã
đóng đanh thật một người đóng vai Chúa ! Nhưng việc này đã bị Giáo quyền
địa phương ngăn cấm gần đây) hạ xác Chúa và viếng xác Chúa trong ngày Thứ sáu
Tuần Thánh. Đây là truyền thống địa phương chứ không phải là Thánh Truyền.
Thánh Truyền chỉ truyền lại sự kiện Chúa bị kết án,
bị hành hạ và bị đóng đanh đề đền tội cho cả và loài người. Nhưng do lòng
đạo đức, các thừa sai đã dạy cho các tín hữu ở nhiều địa phương làm sống
lại các sự kiện trên với những nghi thức dân gian đặc biệt và trở thành
truyền thống cử hành mỗi năm vào Mùa Chay và Tuần Thánh ở một số địa phương chứ
không ở khắp nơi trong Giáo Hội.
Lại nữa và quan trọng hơn, Thánh Truyền tôn trọng
nguyên tắc chỉ chọn người nam ( nam giới) vào các chức vu giám quản( giám
mục) và phụ tá ( linh mục ) như Chúa Giêsu đã chọn các ngài.( Chúa không chọn
phụ nữ nào làm Tông Đồ) Và cũng theo Thánh Truyền thì không có việc rửa chân cho
phụ nữ, mà chỉ cho nam giới như Giáo Hội cử hành hàng năm tại Rôma trong ngày
Thứ Năm Tuần Thánh.( Chúa Giêsu cũng không rửa chân cho phụ nữ nào kể cả cho
Đức Maria là Mẹ của Người).
Vậy , đòi cho phụ nữ làm linh mục hay rửa chân cho nữ
giới là sai Truyền Thống Tông Đồ.
Tóm lại, Thánh truyền là di sản thiêng liêng được các
Tông Đồ lưu trữ và truyền lại cho các vị kế tục trong Giáo hội để dạy dỗ chính
xác các giáo lý đức tin mà Chúa Giêsu đã giảng dạy và làm gương sáng cho
mọi thế hệ học hỏi và noi theo.
Chúng ta chân quý Thánh Truyền hay Truyền Thống Tông
Đồ vì nhờ đó chúng ta được thêm vững tin trong chân lý của Đạo Thánh mà Chúa
Kitô đã mang xuống từ Trời cho chúng ta tin và thực hành để được cứu độ như
lòng Chúa mong muốn. ( cf 1 Tm 2 : 4).
LM Phanxicô Xaviê Ngô Tôn Huấn
(Nguồn dunglac.org)
.jpg)
